Najnowsze orzeczenie TSUE w sprawie Frankowiczów
Dnia 29 kwietnia 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie zadanych mu przez Sąd Okręgowy w Gdańsku – pytań prejudycjalnych – a dotyczących kredytów frankowych.
Wyrok nie stanowi przełomu w sprawach frankowych – bowiem potwierdza on dotychczasową linię orzeczniczą Trybunału w sprawach frankowych, a zatem stanowi jej kontynuację.
Novum – jakie wprowadza wydane orzeczenie Trybunału – to nałożenie obowiązku na sądy krajowe – aby każdorazowo dokonywały one pouczenia konsumentów o wszystkich skutkach nieważności umowy kredytu (zatem o możliwych roszczeniach banku). Co istotne – przedmiotowy obowiązek będzie obciążał sądowy krajowe nawet w przypadku – gdy kredytobiorcy będący konsumentami, będą reprezentowani przez profesjonalnych pełnomocników (tj. adwokatów, radców prawnych) – jak wskazał Trybunał.
Jakkolwiek Sąd Okręgowy w Gdańsku skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – pytanie dotyczące rozliczeń pomiędzy konsumentem a bankiem, tak Trybunał odstąpił od wypowiedzenia się w tym zakresie.
Trybunał ograniczył się do wskazania, że skutki stwierdzenia przez sąd krajowy istnienia nieuczciwego warunku w umowie zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana z urzędu przez sąd zgodnie z obiektywnym podejściem na podstawie przepisów krajowych.
Podkreślić należy, że Rzecznik Finansowy, Rzecznik Praw Obywatelskich, prawnicy reprezentujący frankowiczów, a nawet polski rząd w stanowisku jakie przedstawił Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej – stoją na stanowisku, że nie znajduje usprawiedliwienia stanowisko banków, jakoby konsumenci na wypadek unieważnienia umowy kredytowej i jej upadku byli by zobowiązani do zapłaty na rzecz banku wynagrodzenia.
Wytknąć należy, że dopuszczenie kierowania ww. roszczeń przez banki, które stosowały abuzywne postanowienia umowne, pod adresem konsumentów byłoby sprzeczne z dyrektywą regulującą ochronę konsumentów (93/13).
Ponadto, Trybunał wskazał, że to sąd krajowy jest właściwy do ustalenia nieuczciwego charakteru umowy – nawet jeżeli warunki te zostały następnie przez strony zmienione w drodze aneksu. W konsekwencji potwierdzono już ugruntowane stanowisko, że zawarcie aneksu do umowy kredytu – w oparciu o ustawę antyspreadową.
Analizując kolejne pytanie Sądu Okręgowego w Gdańsku – Trybunał wskazał, że sąd krajowy zobowiązany jest do stwierdzenia niedozwolonego charakteru postanowienia umownego w całości – nie jest możliwe stwierdzenie bowiem niedozwolonego charakteru wyłącznie części postanowienia.
Nie ulega wątpliwości, że najbardziej przełomowe orzeczenie w sprawach frankowych – dla polskich frankowiczów – zostanie wydane, zgodnie z zapowiedziami, 11 maja 2021 roku przez Sąd Najwyższy.
Wróć