Alimenty w Polsce – Kto jest zobowiązany do zapłaty alimentów w Polsce oraz w jakiej wysokości.
Relacja Rodzic- Dziecko-Rodzeństwo
- Kto jest zobowiązany do zapłaty alimentów w Polsce?
Alimenty najczęściej kojarzą się z obowiązkiem dostarczania dziecku środków utrzymania przez rodziców. Warto jednak pamiętać, że obowiązek alimentacyjny ciąży nie tylko na rodzicach, czy dziadkach, ale również na rodzeństwie. Co do zasady obowiązek alimentacyjny obciąża rodziców przed dziadkami, a dzieci przed rodzeństwem osoby uprawnionej do alimentów. Kolejność ta może jednak zostać zachwiana m.in. w przypadku gdy osoba zobowiązana do zapłaty alimentów nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi.
Dziecko jest uprawnione do alimentów zarówno przed uzyskaniem pełnoletniości, jak i po jej uzyskaniu w przypadku, gdy nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Obowiązek alimentacyjny działa jednak w obie strony – tzn. w zależności od sytuacji, zobowiązanym do zapłaty alimentów mogą być zarówno rodzice na rzecz dziecka, jak i pełnoletnie dziecko na rzecz rodziców. Niezależnie jednak od sytuacji materialnej rodziców, dziecko przed osiągnięciem pełnoletności zawsze jest uprawnione do alimentów i nigdy nie jest zobowiązane do ich zapłaty. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego zasadą jest, że dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami.
Relacja Przysposabiający – Przysposobiony
- Jak wygląda obowiązek alimentacyjny w przypadku przysposobienia?
W przypadku przysposobienia, obowiązek alimentacyjny względem przysposobionego obciąża przysposabiającego przed wstępnymi i rodzeństwem przysposobionego, a obowiązek alimentacyjny względem wstępnych i rodzeństwa obciąża przysposobionego dopiero w ostatniej kolejności. Obowiązek ten może zostać utrzymany również po ustaniu stosunku przysposobienia.
Jeżeli jeden z małżonków przysposobił dziecko drugiego małżonka, przysposobienie nie ma wpływu na obowiązek alimentacyjny między przysposobionym a tym drugim małżonkiem i jego krewnymi.
Relacja Małżonek- Małżonek
- Czy możemy być zobowiązani do alimentacji względem małżonka?
Pewnym paradoksem jest, że przepisy prawa regulują kwestię obowiązku alimentacyjnego względem małżonka dopiero w sytuacji rozwiązania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji. Obowiązek alimentacyjny względem nierozwiedzionego małżonka wywodzony jest natomiast z art. 27 kro, który nakłada na małżonków obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli.
Obowiązek alimentacyjny względem rozwiedzionych małżonków występuje zaś sytuacji, gdy uprawnionym jest małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku. Niewinny rozpadu pożycia małżonek może domagać się alimentów także w przypadku, gdy nie znajduje się w niedostatku.
Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. W wyjątkowych sytuacjach, sąd na żądanie uprawnionego małżonka może przedłużyć wymieniony termin pięcioletni.
Obowiązek jednego małżonka dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.
Zakres świadczeń alimentacyjnych
- W jaki sposób ustalana jest wysokość należnych alimentów?
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przy czym przyjmuje się, że dopuszczalna jest każda postać świadczeń alimentacyjnych w tym poprzez świadczenia w naturze.
Możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych.
Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, chociażby nawet w tych ramach nie znajdowały pokrycia wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji.
- W jakich przypadkach prawo dopuszcza uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego?
Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.
- Czy roszczenia alimentacyjne się przedawniają i jeśli tak po jakim czasie?
Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat trzech.
Wróć