Konsekwencje braku płatności alimentów w Polsce
Egzekucja alimentów i potrącenie z wynagrodzenia
Jakie są sposoby egzekwowania należnych alimentów?
Uchylanie się od zapłaty alimentów pociąga za sobą szereg konsekwencji dla
zobowiązanego. Uprawniony do alimentów może skorzystać z kilku instytucji
umożliwiających wyegzekwowania świadczenia alimentacyjnego.
W szczególności, na wypadek braku uiszczania alimentów przez zobowiązanego,
uprawniony może skierować orzeczenie zasądzające alimenty do egzekucji komorniczej.
Warto mieć na względzie, że sumy egzekwowane z tytułów wykonawczych na
zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych podlegają potrąceniu z wynagrodzenia za pracę do
wysokości 3/5 wynagrodzenia netto.
Krajowy Rejestr Zadłużonych
Po jakim okresie i komu przekazywana jest informacja o zobowiązaniach dłużnika
alimentacyjnego/alimentów?
Organ administracji publicznej właściwy dla miejsca zamieszkania wierzyciela
alimentacyjnego (wójt, burmistrz, prezydent miasta) przekazuje do biura informacji
gospodarczej informację o zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego w razie powstania
zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy i zamieszcza w Krajowym Rejestrze Zadłużonych
dane osobowe takie jak imię, nazwisko, numer PESEL w przypadku gdy komornik nie
prowadzi egzekucji, a zaległość powstała za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Administracyjne sankcje nie alimentacji
Jakie sankcje przewiduje prawo za uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego?
Organy administracji publicznej właściwe ze względu na zamieszkanie dłużnika (wójt,
burmistrz, prezydent miasta) na wniosek wierzyciela alimentacyjnego przeprowadzają
wywiad, odbiera od dłużnika oświadczenie, które dłużnik składa pod rygorem
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań z
powodu braku zatrudnienia, organ zobowiązuje dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania
się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w terminie nie dłuższym niż 30-dniowy
terminu na wykonanie tego zobowiązania i informuje właściwy powiatowy urząd pracy o
potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego.
Jeżeli dłużnik uchyla się od złożenia oświadczenia lub nie chce zarejestrować się
jako bezrobotny, czy poszukujący pracy – organ wszczyna postępowanie dotyczące uznania
dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.
Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od
zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika składa wniosek
o ściganie za przestępstwo z art. 209 k.k., a w przypadku dłużnika posiadającego
uprawnienie do kierowania pojazdami – kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa
jazdy dłużnika alimentacyjnego.
Przestępstwo nie alimentacji
Czym jest przestępstwo alimentacyjne?
Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego w Polsce jest przestępstwem. Dotyczy
to sytuacji, gdy obowiązek alimentacyjny został określony co do wysokości orzeczeniem
sądowym, ugodą, albo umową, zaś łączna wysokość powstałych wskutek braku zapłaty
zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie
zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.
Przestępstwo niealimentacji zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności lub
karą pozbawienia wolności do roku. Nie podlega karze sprawca, który nie później niż przed
upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiścił w
całości zaległe alimenty.
Jeżeli jednak osoba uprawniona do alimentów została narażona na niemożność
zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, kara może sięgać nawet 2 lat pozbawienia
wolności. W tym przypadku sąd odstępuje od wymierzenia kary, jeżeli nie później niż przed
upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego sprawca
przestępstwa uiścił w całości zaległe alimenty, chyba że wina i społeczna szkodliwość czynu
przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary.
Ściganie przestępstwa niealimentacji może w określonych sytuacjach nastąpić z
urzędu lub na wniosek.