Ochrona sygnalistów – czym są działania odwetowe?
Już 17 grudnia 2021 roku upływa czas na implementację unijnej dyrektywy w sprawie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. sygnalistów). Zgodnie z polskim projektem ustawy wprowadzającej w życie postanowienia dyrektywy już 14 dni po jej uchwalenia każdy pracodawca zatrudniający co najmniej 250 osób (a od dnia 17 grudnia 2023 roku – także zatrudniający co najmniej 50 osób) winien zagwarantować ochronę pracowników i innych osób, zgłaszających zaistniałe lub potencjalne naruszenie prawa w zakładzie pracy, w tym w szczególności ich anonimowość oraz ochronę przed możliwymi działaniami odwetowymi.
Za działania odwetowe projekt ustawy uznaje takie zachowania, które naruszają prawa zgłaszającego lub wyrządzają lub mogą wyrządzić mu szkodę, dokonane z powodu zgłoszenia przez niego możliwych naruszeń. Projekt ustawy bezwzględnie zakazuje podejmowania przez pracodawcę jakichkolwiek działań odwetowych, w tym w szczególności nieuzasadnionego wypowiedzenia zgłaszającemu stosunku pracy, obniżenia wynagrodzenia czy wstrzymania awansu. Dokonane zgłoszenie nie może także stanowić podstawy do wystąpienia przez pracodawcę przeciwko pracownikowi z pozwem o naruszenie jego dóbr osobistych czy z prywatnym aktem oskarżenia o zniesławienie.
Zgodnie z nowymi przepisami pracodawca będzie zobowiązany do uchwalenia wewnętrznego regulaminu przyjmowania zgłoszeń, wprowadzającego procedurę gwarantującą zgłaszającym ochronę przed możliwymi działaniami odwetowymi, w tym przede wszystkim, określającego podmiot uprawniony do przyjmowania zgłoszeń i sposoby ich przekazywania. Co ważne, zarówno podejmowanie przez pracodawcę ww. działań odwetowych jak i brak wprowadzenia regulaminu przyjmowania zgłoszeń stanowić będzie przestępstwo zagrożone karą grzywny do 1.080.000,00 złotych oraz ograniczenia albo pozbawienia wolności do lat 3.
Celem uniknięcia negatywnych dla przedsiębiorstwa konsekwencji niezastosowania się do nowych przepisów warto należy przygotować indywidualnie dostosowany regulamin, zapewniający zgodność przyjętych przez pracodawcę procedur z nowymi przepisami, które mają wejść w nie później niż 31 grudnia 2021 roku.
Wróć